Matchis headerafbeelding Matchis headerafbeelding

Waar of niet waar? 5 stellingen over stamceldonatie

30 mei 2023

Niet waar 

De belangrijkste factor voor het bepalen van een match is de weefseltypering, ook wel HLA-typering genoemd. Alle donoren staan met hun weefseltypering in de databank. Dit wordt bij de registratie bepaald door middel van het wangslijm. Verder spelen leeftijd, geslacht en de CMV-status een rol van het vinden van de best passende donor. De factor bloedgroep wordt hierin wel meegenomen, maar deze hoeft niet te matchen. Sterker nog, na een stamceltransplantatie neemt de patiënt de bloedgroep van de donor over! Dat komt doordat de stamcellen van de donor in het beenmerg van de patiënt nieuwe bloedcellen gaan aanmaken.  

Waar 

Om een match te kunnen vinden wordt er voornamelijk gekeken naar de HLA-typering van de donor en de patiënt. Er zijn wel tienduizenden variaties mogelijk met de onderdelen waaruit een HLA-typering bestaat. Al deze onderdelen kunnen ook weer op verschillende manieren gecombineerd worden. Er bestaan dus ontzettend veel verschillende HLA-typeringen. Daarom is het heel moeilijk om iemand te vinden die precies dezelfde combinatie heeft als de patiënt. Er is dan ook een hele grote groep donoren nodig om voor een patiënt één match te vinden. Slechts een heel klein deel van de geregistreerde donoren zal daadwerkelijk een match zijn voor een patiënt die stamcellen nodig heeft. 

Niet waar 

Op dit punt verschillen de medische criteria voor stamceldonatie met de criteria voor bloeddonatie. Voor stamceldonatie is het geen bezwaar als je ooit een bloedtransfusie hebt gehad. Wel kan de oorzaak van de bloedtransfusie in sommige gevallen een reden voor afkeuring zijn. Bijvoorbeeld als er een bloedziekte aan ten oorzaak ligt. Dan is de bloedziekte de reden voor afkeuring en niet zozeer de bloedtransfusie.  

Niet waar 

Tegenwoordig worden stamcellen in de meeste gevallen uit het bloed gefilterd. Je krijgt dan een medicijn die ervoor zorgt dat de stamcellen zich vanuit je beenmerg naar je bloedbaan verplaatsen. Een soort centrifugeapparaat filtert de stamcellen vervolgens uit het bloed. De andere manier is om stamcellen met een naald direct uit het beenmerg te halen. Dit gebeurt bij donoren echter altijd onder narcose. Je voelt de punctie dus niet. Wel kun je naderhand last hebben van vermoeidheid en een beurs gevoel op de plek van de punctie.  

Waar 

De maximumleeftijd van stamceldonoren in Nederland en de meeste andere landen is 55 jaar. Na je 56e verjaardag word je automatisch uitgeschreven als stamceldonor. Dit is omdat de kwaliteit van de stamcellen na die leeftijd merkbaar afneemt terwijl de risico’s van een stamceldonatie juist toenemen. 

Onderzoek laat zien dat de stamcellen van jongere dono  ren (het liefst tussen de 18 en 35 jaar) betere transplantatieresultaten geven bij de patiënt, en daar is het uiteindelijk om te doen! 

Cookies

De websites van Matchis maken gebruik van cookies om de functionaliteit te waarborgen en gebruikerservaring te verbeteren. Meer informatie vind je op onze cookie-pagina.